رفتن به مطلب

تابعیت شرکت های تجاری


sabti

پست های پیشنهاد شده

تابعیت در لغت به معنای تابع بودن ، پیروی کردن ، پیرو و فرمان بردار است. تابعیت در اصطلاح عبارت است از یک رابطه سیاسی ، حقوقی و معنوی که فرد را به دولتی مقنن مرتبط سازد. تابعیت یک رابطه سیاسی است زیرا از حق حاکمیت دولت ناشی می شود. تابعیت یک رابطه حقوقی در نظام بین المللی و داخلی است.

بالاخره باید گفت تابعیت یک رابطه معنوی است زیرا کشور را از نظر هدف ها و عادات و رسوم مشترکی دارند که به یک دولت پیوند می دهد.

تابعیت ممکن است ناشی از اراده و اختیار یا ناشی از اجبار باشد چه به صورت ثبتی و چه به صورت حقیقی اتفاق بیافتد.
ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها مصوب 1310 تصریح می نماید :
” هر شرکتی که در ایران تشکیل و مرکز اصلی آن در ایران باشد شرکت ایرانی محسوب می شود “.
در ماده 1 قانون یاد شده برای به وجود آمدن تابعیت ایرانی یک شرکت نکاتی مورد اشاره قرار گرفته است که عبارتند از :
1. شرکت در ایران تشکیل شده باشد.
2. مرکز اصلی شرکت در ایران باشد.
از دو شرط یاد شده چنین مستفاد می گردد که شرکت های خارجی که به وسیله شعبه یا نمایندگی در ایران به ثبت می رسند دارای تابعیت ایرانی نمی باشد چه اول این که تشکیل آن در ایران محقق نگردیده است بلکه فقط در ایران ثبت شده است زیرا تشکیل شرکت دارای تشریفاتی است که برای تشکیل شرکت خارجی میسر نمی باشد. دوم این که شرکت وقتی دارای تابعیت است که مرکز اصلی شرکت یا مرکز اصلی عملیات تجاری شرکت در ایران باشد در حالی که شرکت های خارجی فقط شعبه یا نمایندگی را به ثبت می رسانند. اما مرکز عملیات شرکت اصلی را ثبت نمی کنند بنابراین شرکت ایرانی یا شرکت باتابعیت ایرانی باید دو شرط مندرج در ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها را داشته باشد.
اعطاء تابعیت به یک شخص حقوقی مانند شرکت های تجاری به علت پیوند و رابطه سیاسی آن با دولت اعطاء کننده تابعیت مزایایی دارد که این مزایا عبارتند از :
1. حاکمیت قانون کشور اعطاکننده است که در وضعیت حقوقی شرکت موثر است مانند قوانین مربوط به تشکیل و یا ثبت شرکت های تجاری یا انحلال شرکت های تجاری و یا تصویب یا تغییرات در اساسنامه شرکت که بسیار حائز اهمیت است.
2. شرکت تجاری به عنوان یک شخصیت حقوقی می تواند از برخی حقوق شهروندی که به اشخاص حقیقی اعطاء شده است بهره مند شود.
3. شرکت تجاری که در ایران به ثبت رسیده اند به مانند اشخاص حقیقی دارای ابطه سیاسی با کشور خود می باشند که بدین طریق در عرصه های بین المللی در حوزه تجارت از حمایت کشور خود بهره مند خواهند شد.
بنا بر آنچه گفته شد اهلیت و جایگاه تحصیل تابعیت مورد بحث قرار گرفت و فوائدی که اشخاص حقوقی از آن برخوردارند ذکر گردید بنابراین قانون تجارت به صراحت آن را در ماده 591 تعیین تکلیف کرده و می گوید :
” اشخاص حقوقی تابعیت مملکتی را دارند که اقامتگاه آن ها در مملکت است .”
البته برخی از حقوقدانان معتقدند که ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها که می گوید هر شرکتی که در ایران تشکیل و مرکز اصلی آن در ایران باشد شرکت ایرانی محسوب می شود اما با تصویب ماده 591 قانون تجارت که تصریح می دارد اشخاص حقوقی تابعیت مملکتی را دارند که اقامتگاه آن ها در مملکت است. به این علت که قانون تجارت موخر التصویب است و می توان گفت ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها نسخ شده است.
از این رو محل تابعیت شرکت تجاری نیز همان محل اقامتگاه آن است عده ای دیگر معتقدند که حکم ماده 591 قانون تجارت عام و درباره همه اقسام اشخاص اعم از حقیقی و حقوقی است اما ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها حکم خاص است که فقط درباره شرکت های تجاری بیان حکم می نماید و به قول اصولیین، عام لاحق خاص سابق را نسخ نمی کند بلکه خاص موجب تخصیص عام می گردد.
ذکر چند نکته قابل تامل است اول این که شرکت تجاری بدون شخصیت حقوقی قابل فرض نمی باشد. بنابراین مجزا نمودن شرکت های تجاری و شخصیت حقوقی به بهانه خاص و عام بودن امری بیهوده است زیرا مراد قانون تجارت از شخصیت حقوقی بلاشک شخصیت حقوقی شرکت های تجاری بوده است اگرچه شخصیت های حقوقی مانند وقف، گروه های اقتصادی، شرکت های دولتی و نظایر این ها دارای شخصیت حقوقی می باشند اما در سال 1311 که قانون تجارت تصویب گردید شرکت های دولتی و یا گروه های اقتصادی و نظایر این ها پیش بینی نگردیده بود و شخصیت های حقوقی مانند وقف هم دارای قوانین خاص خود بوده است در این صورت لزومی به منطبق نمودن حکم ماده 591 قانون مدنی با سایر شخصیت های حقوقی و عام نمایاندن آن نیست و دیگر این که تعارضی بین دو حکم ماده قانونی وجود ندارد در ماده 1 قانون راجع به ثبت شرکت ها دو نکته را اشاره دارد اول تشکیل در ایران و دوم این که مرکز اصلی آن در ایران باشد که مرکز اصلی همان مرکز امور مهم است که برای اقامتگاه هم مرکز امور مهم قابل قبول است اگرچه دارای الفاظ به کار رقته متفاوت به نظر می رسد اما فی النفسه حمل بر معنای واحد می کند.

sabticall.com

لینک به دیدگاه
به اشتراک گذاری در سایت های دیگر

بایگانی شده

این موضوع بایگانی و قفل شده و دیگر امکان ارسال پاسخ نیست.

مهمان
این موضوع برای عدم ارسال قفل گردیده است.
×
×
  • اضافه کردن...